Bumerang naprednih tehnologija

Koliko god vam bilo zanimljivo i činilo se uspješnim to što se vaš dvogodišnjak sam snalazi na youtube-u, umije sam da ukuca “Pepa prase” na kompjuteru ili odigra igricu na mobilnom telefonu (pritom možda greškom naruči nešto preko interneta, skine virus, ili obriše neke važne podatke) ipak razmislite da li je to ono što mu je tako malom potrebno. Pročitajte tekst kanadskog dječijeg terapeuta, specijaliste Kris Rovan, objavljenog  u “Hafington postu” i razmislite o mnogobrojnim štetnim uticajima tehnologije na razvoj djeteta.

Čini se bezbolnim i veoma praktičnim provedenih sat-dva vremena pored, djeci omiljenih, ekrana dok vi završavate neke druge poslove ili obaveze. Međutim, ti naizgled lako kupljeni minuti zabave kasnije mogu skupo da koštaju, naročito ako postanu svakodnevna rutina. Uostalom, nedavno smo imali priliku da pročitamo zašto Stiv Dzobs i ostali  poznati IT stručnjaci ne dozvoljavaju svojoj djeci upotrebu Ajpeda. 

10 razloga zbog kojih bi djeci ispod 12 godina trebalo zabraniti upotrebu mobilnih uređaja

Američka pedijatrijska akademija i Kanadsko pedijatrijsko društvo tvrde da  djeca ispod dvije godine uopšte ne bi smjela da budu izložena modernim tehnološkim uređajima. Djeci od 3-5 godina to vrijeme treba ograničiti  na jedan sat dnevno, a djeci od 6-18 godina na 2 sata dnevno.

Djeca i mladi ih koriste četiri do pet puta više, sa ozbiljnim i često posljedicama opasnim po život. Mobilni uređaji (telefoni, tableti, video igrice) dramatično su povećali dostupnost i upotrebu tehnologije, posebno veoma maloj djeci. Ovaj dječiji terapeut pozvao je roditelje, nastavnike i Vladu da zabrani upotrebu ovakvih uređaja djeci mlađoj od 12 godina.

U nastavku je 10 razloga zasnovanih na istraživanju. Posjetite zonein.ca za više informacija o istraživanjima.

1. Brz razvoj mozga

U periodu od rođenja do druge godine dječiji mozak se uveća 3 puta i nastavlja sa brzim razvojem do 21. godine. Rani razvoj mozga određen je stimulansima iz okruženja, ili njihovim nedostatkom.

Stimulacija razvoja izazvana pretjeranom izloženošću tehnologiji (mobilnim telefonima, internetu, Ajpedu, televizoru) pokazala je povezanost sa problemima kao što su deficit pažnje, kašnjenje u razvoju kognitivnih funkcija, problem sa učenjem, povećana impulsivnost  i smanjena sposobnost samokontrole, praćena npr. napadima bijesa  i sl.

2. Kašnjenje u razvoju

Upotrebom tehnologije smanjuje se potreba za fizičkom aktivnošću što rezultira kašnjenjem u razvoju. Jedno od troje djece sada polazi u školu nedovoljno razvijeno što negativno utiče na pismenost i uspjeh u školi. Pokreti podstiču pažnju i sposobnost učenja. Upotreba tehnologije kod djece mlađe od 12 godina ima štetan uticaj na njihov razvoj i učenje.

3. Epidemija gojaznosti

Gledanje televizora i igranje video igrica je u uskoj vezi sa gojaznošću. Djeca kojima su ovi uređaji dostupni u svojim sobama su za 30% češće gojazna. Jedno od četvoro kanadske djece i jedno od troje američke djece je gojazno. Kod 30% djece koja su gojazna razviće se dijabetes, a gojazne osobe su izložene visokom riziku od srčanog udara i ozbiljnom skraćenju životnog vijeka. Uglavnom zbog gozajnosti, djeca 21. vijeka mogu biti prve generacije kod koje mnogi neće nadživjeti svoje roditelje. 

4. Nedostatak Sna

60% roditelja ne kontroliše upotrebu modernih uređaja kod svoje djece, a 75% djece ima dostupne ove uređaje u svojim sobama. 75% djece uzrasta od 9 do 10 godina pati od nedostatka sna sa štetnim uticajem na njihov uspjeh u školi.

5. Mentalni poremećaji

Pretjerana upotreba tehnologije navodi se kao faktor uzroka za povećanu stopu depresije kod djece, anksioznosti, autizma, bipolarnih poremećaja, psihoza i poremećaja ponašanja. Jedno od šestoro kanadske djece ima dijagnozu mentalne bolesti od kojih su mnogi pod tretmanom  opasnim ljekovima.

6. Agresivnost

Scene nasilja u medijskim sadržajima mogu izazvati dječiju agresivnost.  Djeca su u današnjim medijima povećano izložena scenama psihičkog i seksualnog nasilja.

Video igrica "Grand Theft Auto V" prikazuje eksplicitne scene seksa, ubistva, silovanja, mučenja i sakaćenja kao i mnogi filmovi i tv serije. U Americi je nasilje u medijima kategorizovano kao Rizik po javno zdravlje jer ima uticaj na dječiju agresivnost.  Mediji izveštavaju o učestaloj upotrebi kažnjavanja i izolovanja djece koja pokazuju nekontrolisanu agresivnost.

7. Digitalna demencija

Medijski sadržaj velike brzine može dovesti do poremećaja pažnje kao i do smanjenja koncentracije i memorije zbog presijecanja neuronskih veza prednjeg korteksa. Djeca koja ne drže pažnju ne mogu da uče.

8. Bolesti zavisnosti

Pošto se roditelji sve više i više vezuju za tehnologiju, oni se odaljavaju od svoje djece. Odsustvo roditeljske povezanosti dovodi do povezivanja sa uređajima što moze prerasti u zavisnost. Jedno od 11 djece izmedju 8 i 18 godina pati od tehnološke zavisnosti.

9. Radijacija

U maju 2011. Svjetska zdravstvena organizacija klasifikovala je mobilne telefone (i druge bežične uređaje) u kategoriju 2B rizika (potencijalno kancerogeni) zbog emisije zračenja.

Dzejms Meknami, predsednik odjeljenja za zdravstvenu zaštititu potrošača od zračenja, pri kanadskoj vladi u oktobru 2011 godine je izdao upozorenje koje navodi da su djeca osjetljivija na različite uticaje radijacije jer se njihov mozak, kao i imuni sitem, još uvek razvijaju, pa se ne može reći da je rizik isti - djeca nisu “mali ljudi” ona su djeca.

U decembru 2013., doktor Antoni Miler sa Univerziteta za Javno zdravlje u Torontu, preproručio je promjenu klasifikacije rizika izlozenošću radio frekvencijama sa 2B na 2A (umjesto potencijalno kancerogeni na vjerovatno kancerogeni).

10. Neodrživost

Način na koji se djeca odgajaju i edukuju – uz tehnologiju – više nije održiv. Naša djeca su budućnost ali nema budućnosti za djecu koja su predozirana tehnologijom. 

Pogledajte Kako je jedna majka riješila problem i ograničila vrijeme svoje djece ispred ekrana i i Kakav značaj i uticaj ima dječija igra na njihov razvoj. 

Preporuke za korišćenje tehloških uređaja/ izloženost tehnologiji za djecu i mlade

Izvor: www.huffingtonpost.com